Marek Stępień rozpoczął karierę sportową w sekcji pływackiej FKS „Stal”, pod opieką Czesława Wichtorowskiego. Opuścił Kraśnik jako młody chłopak, tuż po ukończeniu szkoły podstawowej. W 1978 r. wraz z dwoma innymi utalentowanymi pływakami, Dariuszem Sobieszczańskim i Dariuszem Rogalskim, wyjechał do Warszawy, gdzie podjął naukę w szkole sportowej. Trzej młodzi kraśniczanie poszli w ślady Marka Bajana i zaczęli uprawiać pięciobój nowoczesny. Z tej trójki największą karierę sportową zrobił Marek Stępień.
Basen w Kraśniku, miejsce w którym wychowało się wielu pływaków, w tym Marek Stępień (fot. z archiwum "Życia FŁT")
Marek Stępień uprawiając pięciobój jako zawodnik CWKS „Legia” osiągał znaczące wyniki. Treningi pod okiem szermierza Bohdana Andrzejewskiego, indywidualnego mistrza świata w szpadzie, który wywalczył tytuł w 1969 roku w Hawanie, rozpoczął będąc osiemnastolatkiem. Styczność z wybitnym sportowcem na pewno miała wpływ na dalszy przebieg kariery Marka Stępnia. W roku 1984 uczestniczył w mistrzostwach świata juniorów w pięcioboju, odbywających się w Bukareszcie. W grudniu 1985 r. otrzymał z rąk prezesa Polskiego Komitetu Olimpijskiego, Mariana Renke, powołanie do kadry olimpijskiej przygotowującej się w cyklu 1985-1988. W igrzyskach w Seulu ostatecznie nie wystartował z powodu kontuzji.
Jako pięcioboista próbował także swoich sił w dyscyplinie sportowej pokrewnej szermierce, wchodzącej w skład pięcioboju. W 1989 i 1990 roku Marek Stępień został mistrzem Polski w szpadzie. W roku 1991 wraz z drużyną AZS AWF Warszawa zdobył drużynowe mistrzostwo Polski. Kraśniczanin był członkiem kadry narodowej i jako jej kapitan brał udział w mistrzostwach świata seniorów w Denver (1989 r.), w Lyonie (1990 r.), Budapeszcie (1991 r.) i Atenach (1994 r.). Uczestniczył w Mistrzostwach Europy w Wiedniu (1991 r.) i Uniwersjadach w Duisburgu (1989 r.) oraz Sheffield (1991 r.).
Marek Stępień uczestniczył w XXV Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Barcelonie (1992 r.), gdzie drużyna szpadzistów zajęła XII miejsce. Na igrzyskach zwyciężył z trzema włoskimi szermierzami: Angelo Mazzone, Manizio Randazzo i Stefano Cuomo, którzy należeli wówczas do pierwszej dziesiątki na świecie.
W 1992 roku Stępień uzyskał tytuł magistra wychowania fizycznego na Akademii Wychowania Fizycznego i Rehabilitacji w Warszawie. W tym samym roku, na tejże uczelni zdobył dyplom mistrza szermierki. W latach 1993-97 rozpoczął studia doktoranckie na AWFiR, zdobywał także liczne certyfikaty trenerskie. Pracował wówczas jako wykładowca, specjalizował się w teorii i metodyce kinezjologii.
Funkcję wykładowcy łączył z pracą instruktora w Integracyjnym Klubie Sportowym działającym od roku 1991 na akademii, w którym nadzorował zajęcia rehabilitacyjne i wraz z innymi szkoleniowcami przygotowywał drużynę klubową do startu w pierwszych w kraju Mistrzostwach Polski w szermierce osób niepełnosprawnych. Chcąc popularyzować szermierkę oraz umożliwić trenowanie tej dyscypliny osobom z niepełnosprawnościami w miejscu ich zamieszkania, Integracyjny Klub Sportowy AWF zaczął inicjować i rozwijać lokalne ośrodki szkoleniowe na terenie kraju. Zajęcia prowadzili szkoleniowcy dojeżdżający z Warszawy, także kraśniczanin.
W ramach przygotowań do Igrzysk Paraolimpijskich w Atlancie, w 1996 roku, Stępień był trenerem kilku niepełnosprawnych szermierzy na wózkach inwalidzkich, a jego wychowanka Jadwiga Polasik zdobyła srebrny medal w szpadzie kobiet w kat. A. Popularna Jagoda w swojej karierze była siedemnastokrotną medalistką Pucharu Świata oraz dziesięciokrotną medalistką mistrzostw świata.
W 1997 roku Marek Stępień postanowił wyjechać do Anglii, gdzie został trenerem na University of Cambridge. W krótkim czasie doprowadził uczelnię do mistrzostwa akademickiego Anglii. W Londynie wychował brytyjskich olimpijczyków i mistrzów kraju. W ocenie strony Uniwersytetu Notre Dame w stanie Indiana (USA): ”Stępień szybko wywarł wpływ na londyńską społeczność szermierczą, zostając członkiem British Academy of Fencing i British Fencing Association. Przede wszystkim służył przez sześć lat jako trener szermierki (we wszystkich broniach) na prestiżowym Uniwersytecie Cambridge i pobudził szermierzy Cambridge do imponujących osiągnięć i ducha zespołowego. Oprócz nadzorowania rozwoju zespołu w kluczowych obszarach techniki, taktyki, treningu sprawnościowego i przygotowania psychologicznego, pomógł uformować zespół szermierczy z Cambridge (…). Rywalizacja Cambridge z Oxfordem jest legendarna w wioślarstwie, ale bezpośrednia rywalizacja w szermierce została mocno skrzywiona na korzyść Oxfordu. Wszystko zmieniło się w roku akademickim 1998-99, kiedy Stępień poprowadził swoją nową drużynę szermierczą do historycznego zwycięstwa nad rywalem (a następnie w latach 1999-2000 i 2000-2001). Męska drużyna szermiercza z Cambridge zdobyła również tytuł British University Students Association (BUSA) w 2001 roku – pierwszy tytuł szermierki BUSA w Cambridge od ponad 60 lat (od 1947 roku) (…).”
Pierwsze Mistrzostwa Polski w szermierce na wózkach, 1994 r. (fot. arch. IKS-AWF)
Przez 10 lat M. Stępień nadzorował w Anglii program szermierki w City of London School for Boys (1998-2007), gdzie był również instruktorem innych dyscyplin sportowych. Podobnie spędził dziewięć lat jako instruktor szermierki w Haverstock Fencing Club (1998-2006), który zdobył miano najlepszego klubu szpadowego w całej Wielkiej Brytanii. Przez rok był także trenerem na Uniwersytecie Londyńskim (1999-2000, wszystkie trzy bronie).
Podczas pobytu w Reading (dawny ośrodek administracyjny hrabstwa Berkshire) zaangażował się w treningi indywidualne i grupowe, pomagając w przygotowaniu dwóch elitarnych sportowców: Stephanie Cook (brytyjska pięcioboistka, złota medalistka z Sydney) i Kate Allenby (brytyjska pięcioboistka, brąz w Sydney), które startowały w pięcioboju na Igrzyskach Olimpijskich w 2000 roku. Cook i Allenby uznały pracę M. Stępnia za główny czynnik, który pomógł w zdobyciu medali olimpijskich. Inni szpadziści trenowani przez kraśniczanina osiągnęli imponujące wyniki na poziomie krajowym i międzynarodowym. Jego uczeń z Haverstock, Greg Allen, dwukrotnie wygrał Igrzyska Wspólnoty Brytyjskiej i był siedmiokrotnym kwalifikatorem do Mistrzostw Świata (w latach 1998-2003, 2005). Allen znalazł się w pierwszej pięćdziesiątce światowego rankingu i zajął trzecie miejsce w Pucharze Świata Innsbruck 2001. Wychowankiem byłego pływaka „Stali” był też Jonathan May, szermierz najwyżej oceniany na poziomie kadetów w Anglii oraz trzeci w kategorii juniorów. May brał udział w mistrzostwach Europy i świata w latach 2006 i 2007. Andrea Wraith, kolejny szermierz Stępnia z Haverstock, reprezentował Anglię na Mistrzostwach Wspólnoty Narodów w Malezji w 1998 roku i wrócił z brązowym medalem.
W ostatnim okresie pracy w Anglii szkolił szermierzy w Lulworth College w Londynie (2004-05) oraz prowadził zajęcia dla uczniów American School w Londynie. Założył w 2004 roku Brixton Fencing Club i w ciągu trzech lat pomógł zainspirować nowe pokolenie szermierzy. Dzięki wsparciu sponsora Brixton Fencing urosło do prężnego klubu skupiającego 30 szermierzy, w tym dwóch, którzy zakwalifikowali się do Mistrzostw Wielkiej Brytanii w 2007 roku.
Marek Stępień jako zapalony sportowiec wielu dyscyplin, brał udział w maratonach londyńskich w latach 2003 i 2004, a także dwukrotnie startował w maratonach szermierczych (1999 i 2002), wspierając w ten sposób Royal Marsden Hospital. Jednym z godnych uwagi przedsięwzięć kraśniczanina był obóz treningowy, który założył i nadzorował, gromadzący elitarnych szermierzy z kilku krajów. Szkolenia, określane przez uczestników jako „Obóz Marek”, odbywały się w latach 2001-06 w prestiżowym Centrum Sportu Olimpijskiego w Drzonkowie, położonym tuż przy granicy z Niemcami, niedaleko Berlina. Zdaniem prezesa Polskiego Związku Szermierczego Adama Lisewskiego, zgrupowania zostały uznane za „najlepsze w całej Europie” ze względu na połączenie ciężkiej pracy z zabawną i energetyzującą atmosferą.
W 2006 roku Marek Stępień przeniósł się do USA, gdzie mieszka do dziś. W USA pracował na Uniwersytecie Notre Dame w stanie Indiana. Był to najlepszy okres dla szermierki w historii uczelni.
– Marek wytyczył drogę, która zaprowadziła nas do drużynowych i indywidualnych mistrzostw NCAA. To dzięki jego zdolnościom przywódczym, niezwykłym umiejętnościom trenerskim i przekonaniu, że można wygrywać, zrobił z naszych studentów mistrzów – podkreślał Jack Swarbrick, dyrektor departamentu sportu Notre Dame.
Rok 2015, w aglomeracji chicagowskiej powstawały akademie szermiercze Marka Stępnia (fot. Dziennik Związkowy)
Po zakończeniu kontraktu na uniwersytecie nie wrócił do Polski. W USA spotkał przyszłą żonę, którą znał z czasów studenckich, mieszkającą od wielu lat w Chicago. Postanowił zostać i promować szermierkę w aglomeracji chicagowskiej. Robi to na bazie Park Districts, gdzie prowadzi zajęcia ze wszystkimi grupami wiekowymi. Założył też Advance Fencing Academy z siedzibami w Lemont i Palos Hills.
W USA dwukrotnie, 204 i 2015, wywalczył tytuły mistrza USA w szpadzie weteranów. W roku 2016 zdobył brąz w pierwszym starcie w Mistrzostwach Świata Weteranów.
Marek Stępień jest pasjonatem sportu i
fotografii. Gra w squasha, biega, pływa (przepłynął 7 kilometrów z Bay Harbor do Harbor Point w zimnych wodach jeziora Michigan). Zajęcia z młodzieżą łączy z podróżami po świecie w ramach Olympic Solidarity Programmes, działającego pod patronatem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Dla przykładu, w roku 2014 uczył szermierki i propagował ją w Myanma (dawnej Birmie) i Sierra Leone.
Marek Stępień, roku 2017, Junior Titans Fencing Club świętuje Dzień Olimpijski w Illinois (archiwum prywatne Marka Stępnia)
Marek Stępień to prawdziwy człowiek renesansu, o czym świadczy także wszechstronne wykształcenie. Jeszcze mieszkając w Europie zdobył dyplom ukończenia studiów podyplomowych na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego (w zakresie edukacji politycznej i zarządzania; 2006 r.) oraz studiów podyplomowych w zakresie aspektów rozwoju europejskiego, w Centrum Integracji Europejskiej.
opracował: Mirosław Sznajder
Źródła:
-
Strona Uniwersytetu Notre Dame
- Dziennik Związkowy