30 lat samorządu terytorialnego. II kadencja – powrót postkomunistów

II kadencja – powrót postkomunistów

Mandaty radnych I kadencji wygasły 26 maja 1994 r. W wyborach, jakie odbyły się 19 czerwca o prawo reprezentowania mieszkańców w lokalnym organie uchwałodawczym walczyło 125 osób, reprezentujących: Kraśnickie Forum Prawicy (KFP), Sojusz Lewicy Demokratycznej, Koalicję „Nasz Kraśnik”, Związek Nauczycielstwa Polskiego, PSL. Do tego grona dołączyli kandydaci niezależni. Mandat w 28 jednomandatowych okręgach zdobywała osoba, która uzyskała najwięcej głosów poparcia. Koalicję „Nasz Kraśnik” tworzyli kraśniczanie o poglądach prawicowych, wśród nich kilku radnych I kadencji, m.in. członkowie zarządu miasta, kierowanego przez K. Mareczkę. W gronie kandydatów KFP znaleźli się lokalni politycy o poglądach prawicowych i liberalnych, członkowie Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, Porozumienia Centrum i Unii Polityki Realnej, w tym przyszli burmistrzowie, Antoni Pyzik (ZChN) i Piotr Czubiński (PC). SLD był koalicją ugrupowań skupionych wokół Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej.

Mandat radnego Kraśnika II kadencji sprawowali:

Na 4 lipca 1994 r. zwołana została 1. sesja zwyczajna Rady Miasta Kraśnik II kadencji. Na początku obrad wręczono dokumenty poświadczające wybór, radni złożyli przyrzeczenie i dokonano wyboru przewodniczącego. O tę funkcję zabiegali lider SLD Tadeusz Członka oraz popierany przez część prawicy, Tadeusz Koper. Większe poparcie uzyskał pierwszy, po czym doszło do wyboru burmistrza. Został nim Antoni Pyzik. SLD, druga siła w radzie, nie zgłosił kontrkandydata. Antoni Pyzik w latach 1990-1992 pełnił już funkcję burmistrza, z której został odwołany wraz z całym kierowanym przez niego zarządem miasta.


Głosowanie w sprawie wyboru przewodniczącego rady. Obrady prowadzi najstarszy wiekiem radny, Bogdan Dankiewicz. Nad przebiegiem głosowania kontrolę sprawują Henryk Borysik (z lewej) i Krzysztof Almert (zdjęcie: Kronika miasta)   

14 lipca radni zebrali się po raz drugi. W trakcie realizacji pierwszego punktu porządku obrad A. Pyzik zaproponował Andrzeja Gajewskiego na swojego zastępcę. Obdarzono go większym zaufaniem niż kontrkandydata, nauczyciela historii w Zespole Szkół nr 3, Piotra Czubińskiego. W kolejności skompletowano Zarząd Miasta Kraśnik (ZMK), którego członkami zostali: Leszek Biegaj (stomatolog), Kazimierz Biss (kierownik hurtowni „Ruch”) i Edward Brzozowski (emeryt, w latach PRL pełnił funkcje kierownicze, m.in. w MPGKiM). Na tej samej sesji odwołano sekretarza miasta Andrzeja Wrześniewskiego, którego zastąpił Aleksander Kuś.

Symetryczny podział najważniejszych w mieście stanowisk, pomiędzy ludzi z SLD (T. Członka to były działacz ZMS i etatowy pracownik komitetu miejskiego PZPR; A. Gajewski w latach 80. sprawował funkcję zastępcy naczelnika miasta; A. Kuś w latach PRL pracował w różnych urzędach, m.in. przez 5 lat, do roku 1990, był naczelnikiem Wilkołaza) a reprezentantów ugrupowań prawicowych świadczył o zawarciu w Kraśniku „cichej” koalicji prawicowo-lewicowej. Zapewniło to czołowym przedstawicielom ugrupowań z obu stron sceny politycznej ważne stanowiska i wpływ na decyzje.

W październiku 1995 roku, w wieku 63 lat, zmarł radny Leopold Makuch. Nauczyciel, wieloletni dyrektor Szkoły Podstawowej nr 2, regionalista – prezes Kraśnickiego Towarzystwa Regionalnego, od lipca 1994 roku wiceprzewodniczący Rady Miasta Kraśnik. W drodze wyborów uzupełniających wolne miejsca mandatowe zajął Maksymilian Waszczuk, do prezydium RM wszedł natomiast Wiesław Drabent. Drugim wiceprzewodniczącym rady przez 4 lata była Stefania Golanowska.  

Jesienią 1995 roku coraz więcej słów krytyki napotykał styl rządzenia miastem prezentowany przez Antoniego Pyzika. Efektem tego była rezygnacja, złożona 18 grudnia przez członków zarządu miasta. W tym czasie wiceburmistrz A. Gajewski przebywał na dłuższym zwolnieniu lekarskim. Miasto pozostawało więc bez organu mającego kompetencje do podejmowania ważnych decyzji. W efekcie zakulisowych negocjacji partyjnych na 23. sesji, w dniu 29 lutego, doszło do odwołania Antoniego Pyzika. Wniosek poparło 20 radnych, 8 było przeciw. Nowym burmistrzem został polityk PC Piotr Czubiński, który podczas 24. sesji, 7 marca, na swojego zastępcę zaproponował Andrzeja Gajewskiego z SLD. W skład zarządu weszli: Anna Zbytniewska (dyrektor MBP), Gabriela Sekuła (rencista, w czasach PRL członek aparatu władzy, w latach 80. przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej) oraz Krzysztof Ślusarski (rzemieślnik-stolarz).

24 marca 1997 r. rada przyjęła rezygnację Gabriela Sekuły z funkcji członka zarządu miasta. Odejście wiązało się z objęciem przez niego funkcji zastępcy dyrektora Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej. W kwietniu burmistrz zaproponował radzie nowego członka. Większość poparła radnego Waldemara Toporowskiego (SLD). 23 maja 1997 r. rezygnację z pracy w zarządzie złożyła Anna Zbytniewska. W trakcie 41. zwyczajnej sesji, 23 czerwca, nowym członkiem została osoba spoza rady, prezes Spółdzielni Mieszkaniowej „Metalowiec” Ireneusz Ofczarski. 6 stycznia 1998 r. podczas wykonywania czynności służbowych zmarł zastępca burmistrza miasta, Andrzej Gajewski. Nowym zastępcą, wybranym w czasie sesji 19 stycznia, został Ireneusz Ofczarski, członek ZMK, prezes Spółdzielni Mieszkaniowej „Metalowiec”. Nowy wiceburmistrz ukończył Wydział Budowlany Politechniki Lubelskiej. Na wolne miejsce w zarządzie burmistrz zgłosił Tadeusza Kopra, którego kandydaturę radni odrzucili stosunkiem głosów 11 za, 13 przeciw, 2 osoby wstrzymujące się. Na 52. sesji burmistrz zgłosił kolejnego kandydata, 31 letniego prawnika Jerzego Mozgawę, który otrzymał poparcie większości. Wobec zbliżającego się końca kadencji nie doszło do wyborów uzupełniających. Rada do końca kadencji pracowała więc w 27-osobowym składzie.

20 marca 1998 roku Sejm RP podjął decyzję o przesunięciu terminu wyborów samorządowych, z czerwca na wrzesień. Miało to związek z wprowadzaniem reformy administracyjnej oraz przywróceniem władzy szczebla powiatowego. Politykom trudno było wypracować właściwy model podziału kraju na województwa (toczył się spór o liczbę województw) oraz wybrać miasta będące siedzibą powiatu. Kadencje rad gminy zakończyły się jednak w terminie ustawowym, w połowie czerwca. Organami władzy lokalnej do czasu wyborów pozostawały zarządy gmin.

Wybory radnych III kadencji zostały zaplanowane na 11 października. W Kraśniku utworzono cztery wielomandatowe okręgi wyborcze, w których walczono o 28 mandatów, przydzielanych metodą d'Hondta. Wdrożona przez rządzącą w kraju AWS ordynacja wyborcza do samorządów, preferowała duże partie polityczne. Stało się to krokiem w kierunku upolitycznienia władz lokalnych. Dochodziło wówczas do takich sytuacji, że osoba wchodząca do rady z komitetu partyjnego miała o połowę mniejsze poparcie mieszkańców niż osoba niezależna, która znalazła się na liście komitetu obywatelskiego i do rady nie weszła. Był to wynik nawoływań liderów partyjnych w trakcie kampanii wyborczej do głosowania na partie, żeby nie tracić głosu popierając mniejsze komitety obywatelskie.  


Radni II kadencji, przy stole od lewej siedzą: Krzysztof Almert, Antoni Pyzik, Marian Tracz, Leszek Biegaj, Anna Zbytniewka, Leopold Makuch, Ewa Kędra, Henryk Borysik (zdjęcie: Kronika miasta)