Jan Tęczyński

Kolejnymi właścicielami Kraśnika był ród małopolski Tęczyńskich herbu Topór. Po śmierci Dymitra Gorajskiego, jego córka Anna w 1405 roku poślubiła podstolego krakowskiego Andrzeja Tęczyńskiego. W taki oto sposób Kraśnik jako wiano Anny wszedł w skład majątku Tęczyńskich. Oficjalna siedzibą rodu Kraśnik stał się jednak dopiero za czasów Jana Tęczyńskiego. Był  synem  Andrzeja Tęczyńskiego  oraz Jadwigi z Melsztyna. Jego ojciec wspomniany Andrzej Tęczyński zwany również Rabsztyńskim lub Melsztyńskim ( od nazwy dóbr rodowych żony) nie pełnił żadnych oficjalnych stanowisk państwowych, a zasłynął jedynie z burzliwego incydentu, podczas którego został zamordowany przez mieszczan krakowskich w 1461 roku. Wydarzenie to zostało opisane przez anonimowego autora w wierszu datowanym na koniec XV wieku. Scenę samosądu mieszczan krakowskich na Andrzeju Tęczyńskim przedstawił również Jan Matejko w obrazie Zabójstwo Tęczyńskiego. Nie wiadomo dokładnie kiedy urodził się Jan Tęczyński. W latach 1485-1490 pełnił funkcję kasztelana wiślickiego. Po małżeństwie z Barbarą z Woli Konińskiej ( obecnie Końskowola koło Puław)  wszedł w posiadanie Woli Konińskiej wraz z kilkoma wsiami. Po ojcu Andrzeju, jako jedyny spadkobierca otrzymał również  dobra kraśnickie. To właśnie Jan Tęczyński ustanowił Kraśnik siedzibą rodu, którą upiększył i uczynił ośrodkiem życia kulturalnego. Przekazał również kraśnickiemu Zakonowi Kanoników Regularnych czterołanowy folwark Pasieka. Zmarł na przełomie 1498/99 roku i prawdopodobnie pochowany został w Kraśniku. 

Rodzina Tęczyńskich h. Topór jest jedną z najważniejszych rodzin średniowiecznej Polski. W zasadzie należy mówić o całej grupie rodzin pieczętujących się na ogół herbem Topór. Legenda raczej słusznie dopatruje się ich pochodzenia od jakiegoś księcia sprzed okresu Mieszka I lub wojewody z okresu jego pradziadów. Faktem jest że od najstarszych znanych czasów rodziny herbu Topór zajmują ważne pozycje w Państwie, utrzymując np. wielkie latyfundium tuż pod murem wawelskim w Krakowie. We wczesnym okresie państwowości Tęczyńscy brali udział w ruchach które potencjalnie mogły by im przynieść przewrót i panowanie w Polsce, co może być śladem ambicji książęcych, lub pamięci bycia rodem książęcym któregoś z plemion zaanektowanych przez Piastów. Toporowie rozrastali się przyjmując w średniowieczu różne nazwiska np. Balickich, Ossolińskich, znanych i także o nieznanych nam koneksjach. Nazwisko Tęczyńscy przyjęła najznamienitsza gałąź rodu, która przedtem miała gniazdo w Morawicy. Gałąź ta przybrała to nazwisko po objęciu i zbudowaniu zamku w Tęczynie.