Dymitr Gorajski

Historia Kraśnika nierozerwalnie związana jest z rodem Gorajskich. Początek tej rodziny łączony jest z panowaniem w Polsce ostatniego z Piastów – Kazimierza Wielkiego, który podjął wielkie dzieło umocnienia i rozbudowy Królestwa Polskiego. Wielkim wyzwaniem dla Kazimierza było pozyskanie zdolnych, ambitnych ludzi, którzy mieli realizować plan budowy silnego państwa polskiego. Takich odpowiednich ludzi poszukiwał polski król, nie tylko pośród przedstawicieli polskich rodów rycerskich, ale również wśród elit nowych ziem, które sukcesywnie wchodziły w skład państwa polskiego, w tym z Rusi Czerwonej, która obejmowała tereny dzisiejszego pogranicza polsko-ukraińskiego. Ruś Czerwona weszła w skład Królestwa Polskiego w połowie XIV wieku. To właśnie stamtąd pochodził bojarski ród Korczaków, który przybył do Polski w 1353 roku. Głowa rodziny Piotr Korczak, ojciec dwóch synów Dymitra i Iwana został wojewodą żydaczowskim. Było to na tyle intratne stanowisko, że Kazimierz Wielki spełnił prośbę nowego wojewody i jego syna Dymitra włączył w skład swojego dworu. Tak rozpoczęła się błyskotliwa kariera Dymitra. Ten prawosławny Rusin z pochodzenia, wykorzystał szansę jaką otworzył przed nim ojciec. Ogromną pracowitością i talentem w zjednywaniu sobie ludzi osiągnął szybko znaczące miejsce wśród bliskich współpracowników króla. Stały kontakt z katolickim otoczeniem, w tym z dostojnikami kościoła katolickiego spowodowały, że zarówno Dymitr, jak i jego brat Iwan przeszli na katolicyzm. Znane są bliskie kontakty Dymitra z jednym z architektów reform Kazimierza Wielkiego - arcybiskupem gnieźnieńskim Jarosławem Bogorią ze Skotnik. O talencie młodego Dymitra świadczy fakt, iż w  1364 roku zostaje jednym z dwóch podskarbich Królestwa Polskiego. Był to wówczas urząd będący odpowiednikiem współczesnego ministra finansów, który władca powierzał ludziom, obdarzanym pełnym zaufaniem. Następcą Kazimierza Wielkiego na polskim tronie został Ludwik Andegaweński, który pozostawił na urzędzie podskarbiego Dymitra już jako jedynego człowieka odpowiedzialnego za sprawy skarbu Królestwa.

Wkrótce Dymitr stal się właścicielem jednego z najwięk­szych w Polsce latyfundium możnowładczego. 26 lipca 1377 roku w obozie wojskowym pod Beł­zem, król Ludwik Węgierski wydał dokument, w którym  nadawał braciom Dymitrowi i Iwa­nowi z Klecia gród Goraj i będący własnością królewską Kraśnik wraz z wsiami: Stróżą, Wyżnicą i Rzeczycą. Król jednocześnie zezwalał Dymitro­wi i Iwanowi na lokację Kraśnika na prawie niemieckim.

Dymitr jako człowiek o szerokich horyzontach nie ograniczał swojej aktywności do czynności związanych z obowiązkami podskarbiego koronnego. Brał aktywny udział we wszystkich ważnych wydarzeniach w życiu Polski. Miał również duży wpływ na córkę Ludwika - Jadwigę, która po śmierci ojca została polską królową. Jako opiekun młodej królowej powstrzymał ją od ślubu z Wilhelmem Habsburgiem uniemożliwiając jej ucieczkę z Krakowa. Fakt ten uwiecznił w swoim obrazie Jan Matejko. W nagrodę Dymitr otrzymał miasteczko Szczebrzeszyn wraz z okolicą. W 1386 r. Jagiełło wysłał Dymitra z Goraja jako posła do Prus w celu zaproszenia wielkiego mistrza krzyżackiego Zollera na swój ślub Jadwigą. W 1390 został marszałkiem Królestwa. Około 1390 ożenił się z córką wojewody krakowskiego z historycznego rodu Awdańców - Beatą z Bożego Daru. Od tej pory Boży Dar stał się nową rezydencją rodziny. Z Beatą miał trzy córki: Annę, Elżbietę i Katarzynę. Córkę Katarzynę wydano w 1413 r. za mąż za wojewodę sandomierskiego - Dobiesława z Oleśnicy, uczestnika bitwy pod Grunwaldem i dowódcę oblężenia Malborka. Córkę Elżbietę wydano za Dobrosława Szamotulskiego, a Anna w 1405 r. poślubiła podstolego krakowskiego, Andrzeja Tęczyńskiego, herbu Topór. Zięciem Dymitra był też Jan Oleśnicki marszałek Królestwa Polskiego, kasztelan, wojewoda sandomierski.

Mądra i skuteczna a przede wszystkim lojalna służba polskim władcom zaowocowała w dziejach rodu Korczaków licznymi królewskimi nadaniami. U szczytu kariery Dymitr był właścicielem 30 wsi i kilku miast, w tym Goraja i Kraśnika. Jego żona Beata wniosła w posagu też nie mały majątek z rodową siedzibą w Bożymdarze. Ostatnie lata swojego bogatego w różnorodne wydarzenia życia spędził Dymitr, właśnie, w Bożymdarze gdzie zmarł w dniu 24 lutego 1400 roku. Został przez żonę pochowany w klasztorze franciszkańskim w Zawichoście. Na uwagę zasługuje fakt, iż Dymitr Gorajski służył trzem dynastiom: Piastom za panowania Kazimie­rza Wielkiego, Andegawenom - za Ludwika Węgierskiego i Ja­dwigi, Jagiellonom - za Władysława Jagiełły.